Podstawowe regulacje prawne z zakresu bhp - system prawny ochrony pracy w Polsce

Podstawowe regulacje prawne z zakresu bhp czyli system prawny ochrony pracy w Polsce

Dziś kilka słów na temat podstawowych regulacji prawnych z zakresu bhp w Polsce. Zaczniemy od wyjaśnienia pojęcia "system prawny ochrony pracy". Co to takiego? System prawny ochrony pracy stanowi część prawa pracy i dotyczy norm prawnych i ich umiejscowienia w hierarchii źródeł prawa dotyczącego bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

Zanim przejdziemy do omówienia systemu prawnego w Polsce, przywołamy międzynarodowe źródła prawa. Regulacje prawne w zakresie bhp znajdziemy w:

• Dyrektywach Unii Europejskiej – na ich podstawie państwa członkowskie Unii Europejskiej wprowadzają określone regulacje prawne (ustawy, rozporządzenia);
• Rozporządzeniach Unii Europejskiej - należą do aktów bezpośredniego stosowania, co oznacza, że obowiązują w państwach członkowskich UE po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE. 
• Konwencji Międzynawowej Organizacji Pracy – to rodzaj międzynarodowej umowy, która aby zaczęła obowiązywać, wymaga zwykle ratyfikacji w danym państwie.

Oczywiście najważniejszym aktem prawnym w Polsce jest konstytucja i to właśnie na niej opiera się system prawny ochrony pracy w Polsce. Ten najważniejszy akt prawny został osłodzony w Dz. U. z 1997 r.  Nr 78, poz. 483, wszedł w życie 17 października 1997 r. Zgodnie z art. 66 ust. 1:

„Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Sposób realizacji tego prawa oraz obowiązki pracodawcy określa ustawa” .

Istotną ustawą, określającą zarówno prawa, jak i obowiązki obywateli z zakresu bhp jest Kodeks pracy (ustawa z dnia 26.06.1974 r. z późniejszymi zmianami). Znajdziemy w nim zbiór przepisów, które regulują prawa i obowiązki objęte stosunkiem pracy dotyczące wszystkich pracowników i pracodawców. Podstawowe regulacje w zakresie bhp znajdują się w dziale  X  "Bezpieczeństwo i higiena pracy". To właśnie w nim w rozdziale I. art. 207 znajdziemy podstawowe obowiązki pracodawcy, a wśród nich:

"§1. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy.

§2. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki."

Ponadto system prawny ochrony pracy w Polsce kształtują również:

• akty wykonawcze, rozwijające postanowienia kodeksu pracy;
• przepisy ogólne, dotyczące określonych gałęzi pracy/ rodzajów prac;
• ustawy określające nadzór  nad warunkami pracy;
• wszelkie przepisy, które regulują zagadnienia z zakresu bhp, w tym prawo budowlane czy prawo górnicze;
• normy techniczne;
• przepisy wewnątrzzakładowe - czyli te, które ustanowione są przez pracodawcę -  regulamin pracy (który zawiera regulacje dotyczące wyposażenia w odzież roboczą, środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej, itp. )

Kolejnym omawianym na blogu tematem będą obowiązki pracodawcy w zakresie bhp. A już dziś zapraszamy wszystkich pracodawców na naszą stronę internetową. Znajdziecie tam  informacje na temat szkoleń bhp dla pracowników i pracodawców.